6 ΚΛΕΙΔΙΑ. ΤΟΠΟΘΕΤΗΜΕΝΑ ΣΕ
ΣΗΜΕΙΟ ΚΛΕΙΔΙ.

• ΜΑΚΡΥΝΙΤΣΑ – “ΤΟ ΜΠΑΛΚΟΝΙ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ”

  Το ίδιο το χωριό (διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός) με την εκκλησία του Αι Γιάννη Προδρόμου (1806) και τη μαρμάρινη κρήνη στην πλατεία (1809).
  Το Βυζαντινό Μουσείο «Οξεία Επίσκεψις», με πολύτιμα κειμήλια από τον 13ο έως τον 20ο αιώνα.
  Το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Ιστορίας Πηλίου στο Αρχοντικό Τοπάλη, τυπικό δείγμα της πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής.
  Η εκκλησία της Παναγιάς (1767) με το συγκρότημα του Δεσποτικού (παλαιό σχολείο) που την περιβάλλει.
  Το καφενείο «Θεόφιλος» με μία τοιχογραφία του γνωστού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ.

• ΠΟΡΤΑΡΙΑ – “Η ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ”

  Τα πέτρινα αρχοντικά, όπως το Αθανασάκειο Νηπιαγωγείο, το αρχοντικό Ζούλια (πρώην επαγγελματική σχολή θηλέων), το Τσοπότειο Σχολαρχείο (σημερινό Δημαρχείο).
  Τα απομεινάρια του ξενοδοχείου «Θεοξένεα» που στην εποχή του θεωρήθηκε το μεγαλύτερο και πολυτελέστερο των Βαλκανίων.
  Βρύσες και κρήνες, λιτές, περίτεχνες ή θολωτές διάσπαρτες τόσο πάνω στον κεντρικό δρόμο όσο και μέσα στα καλντερίμια.
  Εκκλησίες και μοναστήρια, όπως η εκκλησία του Αγίου Νικολάου με τις ανάγλυφες παραστάσεις στο εσωτερικό της που βρίσκεται στην πλατεία του χωριού.
  Η Παναγία Πορταρέα, το μικρό εκκλησάκι του 13ου αιώνα που σε ταξιδεύει στην προεπαναστατική Ελλάδα και το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη με την πλούσια βυζαντινή διακόσμηση.
  Το Μουσείο Κομπολογιού με πλήθος κομπολογιών από διάφορα υλικά. Πολλά από αυτά μπορείτε να τα αγοράσετε.
  Το Χιονοδρομικό Κέντρο «Αγριόλευκες» σε υψόμετρο 1471 μέτρων.

• ΜΗΛΙΕΣ – «ΤΟ ΠΗΛΙΟ ΣΕ ΜΙΚΡΟΓΡΑΦΙΑ»

  Η παράδοξη εκκλησία Παμμεγίστων Ταξιαρχών στην πλατεία, χωρίς καμπαναριό, με τις εκπληκτικές τοιχογραφίες, που χρειάστηκαν 36 χρόνια (1741-1777) για να ολοκληρωθούν και την εξαιρετική ακουστική (κανένας ήχος δεν ακούγεται εξωτερικά).
  Η εντελώς ασυνήθιστη έως και ασύμβατη με μια ορθόδοξη χριστιανική εκκλησία, παράσταση του ζωδιακού κύκλου στον πρόναο της εκκλησίας, με την επιγραφή «Ο Μάταιος Βίος του Πλάνου Κόσμου».
  Η Δημοτική βιβλιοθήκη Μηλεών. Μία από τις παλαιότερες στην Ελλάδα με τόμους βιβλίων από το 1497 έως το 1899 αλλά και χειρόγραφα τα οποία χρονολογούνται από τον 10ο μέχρι και τον 18ο αιώνα.
  Η Μηλιώτικη Σχολή (1814) που ιδρύθηκε από τον διαφωτιστή Άνθιμο Γαζή. Στην είσοδό της υπάρχει η διάσημη επιγραφή “ΨΥΧΗΣ ΑΚΟΣ” (Θεραπεία Ψυχής).
  Το λαογραφικό μουσείο, λίγα μέτρα από την κεντρική πλατεία με την συλλογή τοπικών φορεσιών και έργων του Θεόφιλου.
  Ο παλιός σταθμός του τραίνου δίπλα στον καταρράχτη.
  Η σπάνια μεταλλική γέφυρα Ντε Κίρικο, 1 χιλιόμετρο από τον σταθμό.
  Η ιδιαίτερη, ιστορική διαδρομή με το ανοικτό τραινάκι του Πηλίου, του περίφημου «Μουντζούρη» (χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο).
  Η σπηλιά του Χείρωνα (1.000 τετραγωνικών μέτρων και ύψους 10-15 μέτρων, πολύ καλά κρυμμένη στο βουνό, κατοικία του διάσημου Κένταυρου Χείρωνα, σύμφωνα με τους παμπάλαιους λαϊκούς θρύλους).

• ΒΥΖΙΤΣΑ – «Η ΝΕΡΑΙΔΑ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ»

  Το ίδιο το χωριό – ζωντανό μουσείο παραδοσιακής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής- και ένας από τους καλύτερους διατηρητέους παραδοσιακούς οικισμούς στην Ελλάδα.
  Τα πιο πολυφωτογραφημένα αρχοντικά (20 περίπου), άλλα διατηρημένα μέχρι και σήμερα και άλλα μισογκρεμισμένα από το χρόνο, που θυμίζουν μεγαλεία του παρελθόντος.
  Η μεγάλη πλακόστρωτη πλατεία, με τη λιθόκτιστη κρήνη και τη σκεπαστή κρήνη «Μούσγα» του 1888.
  Η πετρόκτιστη Τρίκλητη Βασιλική εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, που χρονολογείται από το 1725 με το παμπάλαιο ξυλόγλυπτο τέμπλο σε ασυνήθιστους γαλάζιους τόνους και τους μικρούς, δύσκολα ορατούς θόλους, με τα κρυμμένα αναποδογυρισμένα πιθάρια, για καλύτερη ακουστική.
  Το μαγευτικό φυσικό τοπίο και τα μοναδικά καλντερίμια που το διασχίζουν και η μαγική θέα ως τις ακτές του Παγασητικού.
  Το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (1789) με τις υπέροχες τοιχογραφίες.
  Ο αγροτουριστικός Συνεταιρισμό Γυναικών «Εσπερίδες» στο παλιό δημοτικό σχολείο με τα εξαιρετικά χειροποίητα γλυκά και τις μαρμελάδες.

• ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ – «Ο ΟΜΦΑΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΠΗΛΙΟΥ»

  Οι τέσσερις συνοικίες της, Άγιος Στέφανος, Αγία Κυριακή, Αγία Παρασκευή, Ταξιάρχες, κυριολεκτικά χαμένες μέσα στο πράσινο.
  Η πλατεία της Αγίας Παρασκευής όπου κυριαρχεί ο διάσημος πλάτανος – με περίμετρο κορμού που φτάνει τα 14 μέτρα και ηλικία που ο τοπικός θρύλος ανεβάζει στα 1000 χρόνια. Δίπλα του η ομώνυμη εκκλησία (1909) και η πέτρινη κρήνη που χρονολογείται από το 1890.
  Η πλατεία των Αγίων Ταξιαρχών με τη μαρμάρινη κρήνη με τους τέσσερις κρουνούς και τη μνημειακή εκκλησία του 1786 με το ξυλόγλυπτο βενετσιάνικου τύπου τέμπλο το οποίο ολοκληρώθηκε το 1749.
  Η πλατεία της Αγίας Κυριακής όπου δεσπόζει ο ομώνυμος Ιερός Ναός (1886) με το επιβλητικό καμπαναριό.
  Ο Ιερός Ναός του Αγίου Στέφανου, που στέκει στην ομώνυμη πλατεία από το μακρινό 1772, με τον αρχιερατικό θρόνο και το ιδιαίτερο τέμπλο.
  Το ψηφιακό διαδραστικό λαογραφικό μουσείο στην Αχιλλοπούλειο Σχολή, ένα από τα πιο εμβληματικά κτήρια του Πηλίου, κατασκευασμένο το 1864, δωρεά των Αιγυπτιωτών αδερφών Αχιλλόπουλων, αρχικά για να στεγάσει αστική σχολή και από το 1905 την εμπορική σχολή.
  Η επιβλητική Νανοπούλειος Σχολή (το σημερινό δημοτικό σχολείο), χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης, δωρεά του Νικόλαου Νανόπουλου στις αρχές του 20ου αιώνα. Εδώ, κάθε καλοκαίρι διοργανώνονται θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις και άλλες πολιτισμικές εκδηλώσεις.
  Το Καρτάλειο Δημοτικό σχολείο (ό,τι έχει απομείνει από αυτό) χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης από το 1985 – με πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέγερση της Τσαγκαράδας κατά των Τούρκων.
  Το πέτρινο μονότοξο γεφύρι, χτισμένο το 1787, στη ρεματιά του Μυλοποτάμου. Εκτιμάται ότι είναι το παλαιότερο του Πηλίου.
  Το μικρό απίστευτο ξωκλήσι μέσα στο βράχο, στη παραλία της Φακίστρας, το οποίο οι ντόπιοι ονομάζουν «κρυφό σχολειό».
  Το μαγευτικό σκηνικό του λόφου του «Άθωνα» (820 μέτρα υψόμετρο) που πήρε το όνομα του από το εκκλησάκι του Αγίου Αθανασίου εν’ Άθω, που βρίσκεται εκεί, περιτριγυρισμένο από πανύψηλες οξιές. Ιδανικό μέρος για πικ-νικ.

• ΝΤΑΜΟΥΧΑΡΗ – «Ο ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ»

  Ένας μικρός, γραφικός παραθαλάσσιος οικισμός, με τα ερείπια κάστρου πάνω στην χερσόνησο, που ενώνει τους δύο μικρούς κολπίσκους. Εδώ έγιναν τα γυρίσματα της ταινίας «Mamma Mia 1»

• ΚΙΣΣΟΣ – «ΤΟ ΚΟΣΜΗΜΑ ΤΟΥ ΠΗΛΙΟΥ»

  Τα σπίτια του χωριού – αυτά του 19ου αιώνα με ψηλούς αμυντικούς μαντρότοιχους και τα άλλα του 20ου αιώνα πιο εξωστρεφή, με νεοκλασικίζοντα χαρακτηριστικά – όλα να αποπνέουν την οικονομική ευμάρεια της περιοχής τη συγκεκριμένη περίοδο.
  Η Εκκλησία της Αγίας Μαρίνας στην κεντρική πλατεία, με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο.

• ΖΑΓΟΡΑ – «ΤΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟ ΠΗΛΙΟ»

  Ο ίδιος ο παραδοσιακός οικισμός με τα διώροφα αρχοντικά, τα λιθόκτιστα καλντερίμια, τις παραδοσιακές κρήνες και τα πέτρινα γεφύρια. Αποπνέει από παντού την καλλιτεχνική και πνευματική του κληρονομιά
  Το Ελληνομουσείο – το παλαιότερο σχολείο του Πηλίου. Σχολείο – οικοτροφείο υψηλής εκπαίδευσης, όπου μαθήτευσε και ο Ρήγας Φεραίος.
  Η βιβλιοθήκη της Ζαγοράς, με ιστορία από το 18ο αιώνα (1762) και μια πολύτιμη συλλογή βιβλίων.
  Ο Ιερός Ναός της Αγίας Κυριακής, με το σκαλιστό τέμπλο, αντιπροσωπευτικό δείγμα της περίφημης ξυλογλυπτικής του Πηλίου.
  Η πλατεία του Αγίου Γεωργίου με τα τεράστια πλατάνια, τα καφενεδάκια, τα ταβερνάκια και την ομώνυμη εκκλησία (1765) με το επίχρυσο τέμπλο και τον περίτεχνο άμβωνα.
  Η Μονή Φλαμουρίου (1564) ένα από τα ωραιότερα μοναστήρια του Πηλίου που λειτουργεί στα πρότυπα του Αγίου Όρους (δεν γίνονται δεκτές γυναίκες).
  Η Παλαιά Μιτζέλα. Παραθαλάσσιος κατεστραμμένος οικισμός από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, κρυμμένος μέσα στο δάσος.
  Ο Αγροτικός Συνεταιρισμό Ζαγοράς (100 χρόνια λειτουργίας) όπου παράγονται τα περίφημα μήλα «Ζαγορίν».

• ΠΑΡΑΛΙΕΣ

  Η παραλία Μυλοπόταμος, μία από τις πιο εντυπωσιακές και πολυφωτογραφημένες παραλίες του Πηλίου.
  Οι παραλίες του Αιγαίου Ξυνόβρυση, Καλαμάκι, Φακίστρα, Χορευτό, Αι Γιάννης, Παπά Νερό, Άγιοι Σαράντα.
  Οι δαντελωτές παραλίες του Παγασητικού Άφησσος, Λεφόκαστρο, Κάλαμος, Μαραθιάς, Μηλίνα, Τρίκερι.